Paragraf 22 (ang. Catch 22) to tytuł znanej powieści amerykańskiego pisarza Josepha Hellera, a także potoczne określenie sytuacji bez wyjścia, w której aby wypełnić jakieś kryterium, trzeba jednocześnie spełniać inny warunek, który to kryterium wyklucza...
Narratorem tej przezabawnej powieści autora "Paragrafu 22" jest biblijny władca Izraela, król Dawid. Następca Saula, pogromca Goliata, twórca potęgi państwa żydowskiego na przełomie X i XI wieku p.n.e.
W błyskotliwym monologu starzejący się władca opowiada o swoim życiu wielkiego wojownika i mocarza, genialnego poety i wspaniałego kochanka, rozpamiętuje losy Izraela. Wadzi się i godzi z Bogiem, "poprawia błędy" Starego Testamentu bezlitośnie obnażając wszystkie słabości jego herosów, których ukazuje jako zwykłych, nieporadnych, nierzadko głupich ludzi (np. Mojżesz to jąkający się idiota, któremu Dziesięcioro Przykazań wpada w ręce trochę przez przypadek). Odsłania przy tym cały swój narcyzm, cyniczny humor i ignorancję, tak charakterystyczne dla bohaterów Hellera. Snujący swoją opowieść Dawid jest obdarzony świadomością człowieka współczesnego i wiedzą na temat dalszych losów ludzkości; posiada przy tym mentalność współczesnego zasymilowanego Żyda nowojorskiego.