Ostatnio zacząłem sobie myśleć o gospodarce jako ekosystemie naturalnym człowieka. Porównanie czerpię z lekcji przyrody i ekosystemu naturalnego Ziemi.
Wiadomo z tych lekcji, że przez ekosystem przepływa energia a materia jest przetwarzana. W gospodarce jako energię przedstawiam pieniądze, bo nimi płacimy i one przepływają z ręki na rękę, natomiast za materię traktuję wszelkiego rodzaju towary i usługi.
Jeżeli z ekosystemu zniknie w jakiś niewyjaśniony sposób energia to ten ekosystem zacznie się przewracać jak kostka domina, nie od razu ale stopniowo. Tą czarną dziurę chciałbym przedstawić jako wszelkiego rodzaju organizacje haraczowe w Polsce, czyli ZUS, NFZ, KRUS itd.
Oprę się na prostym przykładzie obrotu samochodem w gospodarce zaczynając od klienta.
1. Klient kupuje samochód u dilera za 100 000zł.
2. Klient korzysta z samochodu ale opłaca akcyzę za paliwo 40% (rzekomo na budowę dróg) i VAT 23%. Z każdego 100zł wydanego na paliwo 63zł znika w bezkresie czarnej dziury, w obiegu jest 37zł. Sprzedawca paliwa musi opłacić 100zł rachunków, więc potrzebuje sprzedać 3 razy tyle paliwa.
3. Klientowi się uszkodził samochód więc zaprowadza go do serwisu, płaci 100zł za usługę i 100zł za części. 100zł serwisanta zawiera ZUS, NFZ i opłaty pracownicze, ok. 49%. W obiegu pozostaje 51zł. W koszta części wliczony jest VAT 23%, ZUS, NFZ i opłaty pracownicze sprzedawcy części, ok 72%. W obiegu pozostaje 28zł. Razem z 200zł w obiegu pozostaje 79zł.
4. Klient sprzedaje samochód na złom po kilkunastu latach. Za sam samochód dostaje 1000zł w czym jest ZUS, NFZ i opłaty pracownicze złomiarza, ok. 49%. W obiegu pozostaje 510zł.
Złomiarz sprzedaje złom do huty za 1100zł w czym jest ZUS, NFZ i opłaty pracownicze hutników, ok. 49%. W obiegu pozostaje 561zł.
5. Przetworzony metal trafia do fabryki samochodów za 2000zł, w tym jest VAT 23%, ZUS, NFZ i opłaty pracownicze pracowników fabryki, ok. 72%. W obiegu pozostaje 560zł.
6. Samochód trafia do dilera, który sprzedaje go za 100 000zł, w tym jest VAT 23%, ZUS, NFZ i opłaty pracownicze dilera (1000zł). (100 000 - 1000zł)*23% = 22770zł. Zysk dilera to tylko 76230zł. I te opłaty trafiają do pktu 1.
Przedstawię w formie tabeli jak wyglądał przepływ pieniędzy:
####################################
#___Lp.__|_kwota_wejścia__|__opłaty___|_pozostało__#
#==================================#
#___1___|___100_000zł___|_22_770zł_|__77_230zł_#
#___2___|_______100zł___|_____63zł_|______37zł_#
#___3___|_______200zł___|____121zł_|______79zł_#
#___4___|_____1_000zł___|____490zł_|_____510zł_#
#_______|_____1_100zł___|____539zł_|_____561zł_#
#___5___|_____2_000zł___|__1_440zł_|_____560zł_#
#==================================#
#_RAZEM_|___104_400zł___|_25_423zł_|__78_977zł_#
#_______|______100% ___|_24.351%_|__75.648%_#
####################################
Tak więc średnio wyszło, że w tym obiegu zniknęło ponad 24% pieniędzy i nie jest to jakiś delikatny zanik. Gdyby to był 1-10% to jeszcze ekosystem by się trzymał ale w tym wypadku upada na łeb na szyję.
Gdyby nie było składek i opłat pracowniczych a pozostał tylko VAT 15% (jak UE każe) to przepływ pieniędzy w ekosystemie byłby następujący:
####################################
#___Lp.__|_kwota_wejścia__|__opłaty___|_pozostało__#
#==================================#
#___1___|___100_000zł___|_15_000zł_|__85_000zł_#
#___2___|_______100zł___|_____15zł_|______85zł_#
#___3___|_______200zł___|_____15zł_|_____185zł_#
#___4___|_____1_000zł___|______0zł_|___1_000zł_#
#_______|_____1_100zł___|______0zł_|___1_100zł_#
#___5___|_____2_000zł___|____300zł_|___1_700zł_#
#==================================#
#_RAZEM_|___104_400zł___|_15_330zł_|__89_070zł_#
#_______|______100% ___|_14.683%_|__85.316%_#
####################################
W tym przypadku taki VAT i tak jest za wysoki bo znika ponad 14% pieniędzy.
Możliwe, że źle to rozumiem, pisałem to na podstawie wiedzy dostępnej w internecie i na stronach rządowych.
- ostatnia aktualizacja:
21 minut temu
